ZBIGNIEW TWARÓG 1924-2020

11 sierpnia b.r. zmarł w Krakowie w 97. roku życia Zbigniew Twaróg.

Urodził się 17 czerwca 1924 r. w Sowlinach k/Limanowej. Szkołę podstawową ukończył w Przemyślu, liceum handlowe w Nowym Sączu, studiował
w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie, uzyskując tytuł magistra ekonomii. Od 1947 r. mieszkał w Krakowie, w latach 1950-1989 r. pracował w Dyrekcji Okręgowej Poczty i Telekomunikacji.

W latach szkolnych działał w Związku Harcerstwa Polskiego, zaś jako student w Bratniej Pomocy Studentów Akademii Handlowej, a w latach 1975-2013
w Stowarzyszeniu Absolwentów Uniwersytetu Ekonomicznego; za tę działalność uzyskał nagrodę „Błękitny Laur” za wybitne kreowanie wizerunku Uniwersytetu wśród wielu pokoleń absolwentów.

We wrześniu 1939 r. uciekając przed wojskami niemieckimi na wschód, odbył wędrówkę zakończoną we Lwowie: jego wspomnienia z tej eskapady
p.t. Wspomnienia spisane z okazji 75 rocznicy „wycieczki – ucieczki” uzyskały w 2016 r.  nagrodę  Grand Prix w X edycji konkursu „Z historii i tradycji turystyki
i krajoznawstwa w Polsce”.

Zainteresowania krajoznawcze i chęć społecznego działania zaprowadziły go w szeregi organizacji społecznych. Do  Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego wstąpił w 1947 r. a od 1950 r. był członkiem PTTK. Przez całe życie był związany z Oddziałem Krakowskim PTTK, w którym pełnił różne funkcje: w latach 1953-1955, 1972-1974, 1978-1983 był członkiem Zarządu Oddziału, 1955-1957 wiceprezesem, 1974-1978 sekretarzem a w latach 1983-1993 prezesem.
W latach 2001-2009 był sekretarzem, a potem wiceprezesem Oddziałowego Sądu Koleżeńskiego. W latach 1997-1985 był  członkiem Zarządu Wojewódzkiego PTTK, w latach 1989-1993 był także członkiem Zarządu Głównego PTTK.  Był inicjatorem, organizatorem i pierwszym przewodniczącym Regionalnego Forum Oddziałów  PTTK (obecnie Małopolskie Forum Oddziałów PTTK)  oraz przewodniczącym Rady Fundacji Muzeów Regionalnych
woj. krakowskiego.
Był założycielem i długoletnim prezesem zakładowego koła PTTK „Łączność”.

Zbigniew Twaróg przez 70 lat brał czynny udział w tak wielu przedsięwzięciach i dokonaniach Oddziału Krakowskiego PTTK, że trudno jest je wszystkie wymienić. Był inicjatorem i organizatorem lub współorganizatorem wielu  imprez, sesji, narad o zasięgu lokalnym, regionalnym i ogólnopolskim.
Z najważniejszych: brał udział w budowie schroniska na Hali Krupowej, komitecie odbudowy schroniska na Babiej Górze, tworzeniu Muzeum Regionalnego PTTK w krakowskiej Rydlówce,  jubileuszu 100-lecia organizacji turystycznej  w Krakowie  w 1973 r. oraz 1. i 2. Krakowskiego Sympozjum Przewodnickiego (1973 i 1978), Krakowskich Dni Turystyki (1978-1992), Spotkań przy Miedzy. W 1988 r. zainicjował i zorganizował w Ojcowie imprezę w 125 rocznicę Powstania Styczniowego – od tego czasu impreza ta odbywa się corocznie. Był współorganizatorem sesji Polacy w rumuńskiej Bukowinie (1994), wiceprzewodniczącym małopolsko-śląskiego komitetu Organizacyjnego 100-lecia Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (2004-2006), współorganizatorem ogólnopolskiego spotkania członków honorowych PTTK w Dobczycach (2008),  XXXIX Centralnego Zlotu Krajoznawców CZAK – Kraków 2009. W 2015 r., w 91. roku jego życia,
z jego inicjatywy powstał Małopolski Krąg Seniorów; był jego sekretarzem i organizatorem dorocznych spotkań.

Był organizatorem doskonałym. Każde przedsięwzięcie, w jakim brał udział musiało być dokładnie zaplanowane i realizowane zgodnie z założeniami.
Wiele wymagał od swoich współpracowników, ale sam dawał z siebie wszystko. Potrafił współdziałać z ludźmi, szanował ich, unikał konfliktów,  można było
na nim polegać. Był wzorem solidności i poczucia obowiązku.

Największą  pasją jego  życia było krajoznawstwo. Był niestrudzonym krzewicielem wiedzy o ojczystym kraju, którą zdobywał gromadząc książki, albumy,  mapy  i dokumenty. Umiłowaniem  kraju i wiedzą o nim dzielił się z niesłabnącym entuzjazmem prowadząc wycieczki, organizując imprezy, wygłaszając prelekcje i pokazy przezroczy. Był autorem informatora turystycznego Trasa E7 i T7 przez Polskę Południową z tłumaczeniem na języki czeski, węgierski, angielski, francuski i niemiecki oraz wielu artykułów na tematy krajoznawcze dla lokalnej prasy i różnych opracowań okolicznościowych. Przez kilka lat
(1974-1981) brał udział w cyklu audycji radiowych krakowskiej Rozgłośni Polskiego radia Plecak informacji turystycznych z propozycjami wycieczek po regionie, był autorem propozycji i programów wycieczek krajoznawczych dla krakowskich biur podróży. Prowadził te wycieczki, zarówno na zlecenie biur turystycznych, jak   i społecznie, zwłaszcza dla szkół i kół PTTK.

W 1981 r. był inicjatorem utworzenia Komisji Krajoznawczej w Oddziale Krakowskim PTTK , do 2001 r. przewodniczącym tej komisji, przekształconej później
na Komisję Krajoznawstwa, Historii i Tradycji. Od 2001 do 2013 r. był wiceprzewodniczącym a następnie członkiem tej komisji. Był także członkiem rady Krakowskiego Klubu Instruktorów Krajoznawstwa.

Naturalną konsekwencją jego zainteresowań i pasji było uzyskanie wielu uprawnień  krajoznawczych i turystycznych. Był przodownikiem turystyki górskiej
i pieszej, instruktorem krajoznawstwa Polski (od 1984 r. Zasłużonym Instruktorem Krajoznawstwa), ale ważnym  polem jego działalności było przewodnictwo. Formalne uprawnienia przewodnika terenowego uzyskał w 1960 r.  w ówczesnym Kole Przewodników po Ziemi Krakowskiej, które już wkrótce przekształciło się w Koło Przewodników Terenowych. W kole tym pełnił różne funkcje: był członkiem zarządu (1964-1966), sekretarzem (1977-1979), prezesem (1966-1971
i 1973-1975) oraz przewodniczącym komisji rewizyjnej (1975-1977). Po reorganizacji kół przewodnickich był członkiem Klubu Przewodników Terenowych
i Beskidzkich im. Władysława Krygowskiego. Włożył wiele wysiłku i starań w dostosowanie przewodnictwa do potrzeb rozwijającej się turystyki
i przekształcenie przewodnictwa po Ziemi Krakowskiej w przewodnictwo terenowe na trasach krajowych. Był inicjatorem i współorganizatorem szkolenia
i zdobywania uprawnień przez krakowskich przewodników na poszczególne województwa i trasy krajowe; sam uzyskał uprawnienia na 28 z ówczesnych
49 województw oraz 5 miast wydzielonych – był to swoisty rekord. Dzięki jego dalekowzroczności krakowscy przewodnicy wyruszyli na krajowe trasy turystyczne i byli uprawnieni do prowadzenia wycieczek  na terenie całego kraju. Prowadził wycieczki szkoleniowe, wykłady i seminaria, opracowywał materiały szkoleniowe, programy, mapy i szkice. Był przewodnikiem z powołania; każdą wycieczkę prowadził z jednakowym, zawsze wielkim, zaangażowaniem i pasją, ludzie słuchali go chętnie i uważnie, umiał budzić zainteresowanie  zwiedzanymi terenami i obiektami. Posiadał uprawnienia instruktora przewodnictwa .W 2008 r. został wyróżniony tytułem honorowym Zasłużonego Przewodnika PTTK.

Za swą działalność został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, odznaczeniami resortowymi Zasłużonego Działacza Turystyki, Za Zasługi dla Kultury Polskiej oraz – za pracę zawodową – Zasłużonego Pracownika Łączności, a także odznaczeniami regionalnymi: Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej, za Pracę Społeczną
dla Krakowa, Złotym Krzyżem Małopolski. Nasze Towarzystwo uhonorowało go Złotą Odznaką PTTK, Złotą Odznaką Zasłużonego w pracy PTTK wśród młodzieży , tytułami Zasłużonego  Przewodnika i Zasłużonego Instruktora Krajoznawstwa. W 1993 r. XIII Walny Zjazd PTTK nadał mu tytuł Członka Honorowego PTTK. Był także Członkiem Honorowym Oddziału Krakowskiego PTTK.

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze poniosło wielką stratę. Odszedł na wieczną wędrówkę wspaniały, szlachetny i prawy człowiek, niestrudzony krzewiciel  wiedzy o ojczystym kraju, niezapomniany Kolega i Przyjaciel.

Cześć Jego pamięci!

Opracował Zbigniew Kresek